Inwendige cardioverter-defibrillator (ICD)

Wat doet het?

Een inwendige cardioverter-defibrillator (ICD) is een pacemaker-achtig apparaat dat uw hartritme continu bewaakt. Als het een niet al te ernstig probleem met het hartritme detecteert, zendt het een reeks pijnloze elektrische impulsen uit om het hartritme te corrigeren. Als dit niet werkt, of als er een ernstiger probleem met het hartritme wordt gedetecteerd, geeft de ICD een kleine elektrische schok af, die cardioversie wordt genoemd. Als dit niet werkt, of als er een zeer ernstig probleem wordt gedetecteerd, geeft de ICD een beter merkbare schok af, die defibrillatie wordt genoemd.

ICD’s worden doorgaans toegepast bij personen met een hoog risico op ernstige hartritmeproblemen in de ventrikels (lagere kamers), de voornaamste oorzaak van plotselinge hartdood. Bij bepaalde patiënten met hartfalen verlengen deze apparaten de langetermijnoverleving. Artsen kiezen vaak voor de combinatie van een ICD met een CRT in een en hetzelfde apparaat. In dat geval wordt het apparaat een CRT-D genoemd.

Waar en hoe wordt het apparaat geplaatst?

Een ICD-apparaat wordt gewoonlijk onder plaatselijk verdoving onder uw sleutelbeen geïmplanteerd, vanwaar elektrische draden (van een coating voorzien) naar uw hart worden geleid. De procedure neemt meestal 1-2 uur in beslag.

Er worden een of meer elektrodedraden ingebracht in een ader bij de schouder of onderaan de hals. De cardioloog leidt de draad naar de juiste hartkamer, controleert de positie op een röntgenscherm en bevestigt de draad op zijn plek met een hechting bij uw schouder. Vervolgens wordt de draad met de pacemaker verbonden en wordt de pacemaker in een kleine ‘pocket’, of ruimte, tussen de huid en de borstspier geplaatst. Daarna wordt het apparaat getest voordat de wond wordt gesloten.

Na de procedure

Nadat uw ICD is geplaatst, kunt u enige pijn of ongemak ervaren en kan er een bloeduitstorting ontstaan op de plaats waar de ICD is ingebracht. Deze problemen verdwijnen echter doorgaans na enkele dagen. De meeste mensen lopen later op dezelfde dag alweer rond en kunnen hun normale werkzaamheden binnen 2-4 weken hervatten.

De werking en batterijduur van uw ICD moeten regelmatig door een pacemaker technicus worden gecontroleerd. Afhankelijk van het geïmplanteerde apparaat kan een vervolg middels telebewaking worden voorgesteld om uw apparaat in de gaten te houden. Hierdoor is snelle identificatie van hartritmestoornissen en technische storingen mogelijk, tegelijkertijd verbetert uw zorg en zijn er minder bezoeken aan de kliniek nodig.

Als de batterij vervangen moet worden, hoeft alleen het apparaat te worden vervangen (niet de elektrische draden). De batterij gaat meestal 5 tot 7 jaar mee voordat deze vervangen moet worden. Het is belangrijk dat u al uw artsen en tandarts laat weten dat u een ICD hebt alvorens enige ingrepen te ondergaan. Hoewel de meeste medische en tandheelkundige procedures de werking van uw apparaat niet zullen beïnvloeden, kunnen er in sommige gevallen voorzorgsmaatregelen nodig zijn om eventuele interactie tot een minimum te beperken. ICD-apparaten worden soms gedetecteerd door beveiligingsapparatuur op vliegvelden, maar de werking van het apparaat wordt er zelden door aangetast. Als u een ICD hebt, licht dan altijd de beveiligingsmedewerkers in.

Er zijn twee typen ICD-apparaten: